(Từ điển luật học trang 724)
—————————————–
Thời hạn do pháp luật quy định mà chủ thể được quyền khởi kiện để yêu cầu tòa án giải quyết vụ án dân sự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm. Khi thời hạn đó kết thúc, đương sự sẽ mất quyền khởi kiện và chỉ được khôi phục lại nếu lí do bỏ qua thời hiệu được tòa án công nhận là lí do chính đáng, như do ốm đau nặng kéo dài, do nguyên nhân bất khả kháng…
Việc quy định về thời hiệu khởi kiện vừa có ý nghĩa bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, pháp nhân bị xâm phạm, vừa đòi hỏi các chủ thể này phải biết bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ trong một thời gian nhất định, không để tranh chấp kéo dài.
Trong trường hợp pháp luật không có quy định khác về thời hiệu khởi kiện thì thời hiệu khởi kiện để yêu cầu tòa án giải quyết vụ án dân sự là 2 năm, kể từ ngày quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, cơ quan, tổ chức, lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước bị xâm hại.
Một số quy định về thời hiệu thông dụng:
[1] Thời hiệu khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp hợp đồng là 03 năm, kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm.
[2] Thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại là 03 năm, kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm.
[3] Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế.
Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.
Thời hiệu yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là 03 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.
[4] Thời hiệu đối với quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài được xác định theo pháp luật áp dụng đối với quan hệ dân sự đó.
[5] Đối với giao dịch dân sự vô hiệu do vi phạm điều cấm pháp luật, trái đạo đức xã hội và giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo thì thời hiệu yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu không bị hạn chế. Còn lại đối với các trường hợp vô hiệu khác thì thời hiệu xác định là 02 năm theo quy định.
