NHỮNG ĐIỂM MỚI CỦA LUẬT KIỂM TOÁN ĐỘC LẬP ÁP DỤNG TỪ NGÀY 01/01/2025 - Luật sư Đà Nẵng

Ngày 29/11/2024, Quốc hội thông qua Luật Số 56/2024/QH15 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật chứng khoán, Luật Kế toán, Luật kiểm toán độc lập, Luật Ngân sách nhà nước, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, Luật Quản lý thuế, Luật thuế thu nhập cá nhân, Luật Dự trữ quốc gia, Luật Xử lý vi phạm hành chính (có hiệu lực từ ngày 01/01/2025) (Sau đây gọi tắt là “Luật sửa đổi, bổ sung”). Theo đó, Luật Kiểm toán độc lập năm 2011 được sửa đổi, bổ sung một số điểm mới đáng chú ý có hiệu lực từ ngày 01/01/2025 như sau:

Bổ sung quy định quản lý nhà nước về hoạt động kiểm toán độc lập:

Luật sửa đổi, bổ sung đã bổ sung quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ Tài chính trong thực hiện quản lý Nhà nước về hoạt động kiểm toán độc lập tại khoản 2 Điều 11 đó là bổ sung Bộ Tài chính có quyền hạn quy định về đình chỉ hành nghề kiểm toán, thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán.

Sửa đổi, bổ sung quy định về những người không được đăng ký hành nghề kiểm toán, không được tiếp tục hành nghề kiểm toán:

Quy định về những người không được đăng ký hành nghề kiểm toán, những người không được tiếp tục hành nghề kiểm toán được quy định tại Điều 16 Luật Kiểm toán độc lập năm 2011 nay được sửa đổi, bổ sung như sau:

Thứ nhất, về những người không được đăng ký hành nghề kiểm toán, Luật quy định rõ hơn về nhóm đối tượng cán bộ, công chức, viên chức, những người bị cấm hành nghề hoặc những người vi phạm pháp luật không được đăng ký hành nghề kiểm toán; Luật cũng bổ sung thêm nhóm đối tượng là sĩ quan, quân nhân, công nhân, viên chức làm việc trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân và những người sĩ quan, hạ sĩ quan, công nhân, viên chức làm việc trong cơ quan đơn vị thuộc Công an nhân dân lã những người không được đăng ký hành nghề kiểm toán. Việc quy định những đối tượng không được phép đăng ký hành nghề kiểm toán là nhằm bảo vệ sự minh bạch, độc lập và tính khách quan của ngành kiểm toán, đảm bảo không có yếu tố bên ngoài tác động đến kết quả công việc.

Thứ hai, về những người không được tiếp tục hành nghề kiểm toán, Luật quy định những người không được tiếp tục hành nghề là những người đang bị cấm hành nghề, đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, người bị kết án các tội liên quan đến kiểm toán, kế toán và những người đang bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính tại xã, phường, thị trấn là những người không được tiếp tục hành nghề kiểm toán. Ngoài ra, Luật còn bổ sung những người có Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán hết hiệu lực hoặc không có giá trị thì cũng không được tiếp tục hành nghề kiểm toán. Luật cũ không có quy định về những người không được tiếp tục hành nghề kiểm toán.

Bổ sung quy định về nghĩa vụ của doanh nghiệp kiểm toán, chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam:

Luật sửa đổi, bổ sung này đã bổ sung quy định về nghĩa vụ của doanh nghiệp kiểm toán, chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam tại Điều 29 Luật Kiểm toán độc lập năm 2011 đó là (i) nghĩa vụ duy trì các điều kiện về kinh doanh dịch vụ kiểm toán trong quá trình hoạt động, (ii) đảm bảo ít nhất năm kiểm toán viên đăng ký hành nghề tại trụ sở chính và (iii) không được bố trí kiểm toán viên hành nghề ký báo cáo cho một đơn vị kiểm toán quá năm năm liên tục. Quy định này nhằm đảm bảo rằng doanh nghiệp kiểm toán tuân thủ các yêu cầu về năng lực, đạo đức nghề nghiệp và tính khách quan trong suốt quá trình hoạt động.

Sửa đổi về nghĩa vụ của đơn vị được kiểm toán:

Luật sửa đổi, bổ sung đã sửa đổi điều kiện về thời gian ký hợp đồng kiểm toán với một đơn vị kiểm toán độc lập thì đơn vị được kiểm toán phải yêu cầu thay đổi kiểm toán viên quy định tại khoản 8 Điều 39 Luật Kiểm toán độc lập 2011. Theo đó Luật đã sửa đổi thời gian này “từ ba năm liên tục trở lên” thành “quá năm năm liên tục”. Điều này cho phép kiểm toán viên ký báo cáo kiểm toán lâu hơn (quá năm năm liên tục).

Sửa đổi, bổ sung quy định về xử lý vi phạm pháp luật về kiểm toán độc lập:

Luật sửa đổi, bổ sung đã bổ sung quy định về mức phạt tiền vi phạm hành chính và thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kiểm toán độc lập tại khoản 2 Điều 60 Luật Kiểm toán độc lập 2011.

Điểm nổi bật là luật sửa đổi, bổ sung đã quy định rõ mức phạt hành chính tối đa, với tổ chức là 2 tỷ đồng và cá nhân là 1 tỷ đồng, đồng thời bổ sung thời hiệu xử phạt hành chính trong lĩnh vực này là năm năm, điều mà Luật Kiểm toán độc lập 2011 chưa đề cập. Ngoài ra, lần sửa đổi này còn giúp đơn giản hóa các hình thức xử lý bằng cách không liệt kê cụ thể các biện pháp như cảnh cáo, thu hồi giấy phép, hay đình chỉ hành nghề, mà thay vào đó gộp chung thành các biện pháp quản lý nhà nước. Do đó, quy định này sẽ được chi tiết hơn trong các Nghị định xử phạt, tạo sự linh động. Đặc biệt, quy định cũ về việc đăng tải thông tin vi phạm lên trang thông tin điện tử của Bộ Tài chính hoặc tổ chức nghề nghiệp cũng đã được loại bỏ. Những thay đổi này không chỉ tạo sự linh hoạt trong áp dụng pháp luật mà còn phù hợp hơn với thực tiễn quản lý.

Theo Lê Công Anh Tuấn – Công ty Luật FDVN

………………….

Luật sư tại Đà Nẵng:

Tầng 2 Tòa nhà Thư Dung Plaza, 87 Nguyễn Văn Linh, phường Phước Ninh, Quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng

Luật sư tại Huế:

366 Phan Chu Trinh, phường An Cựu, quận Thuận Hoá, Thành phố Huế

Luật sư tại TP. Hồ Chí Minh:

Tầng 8, Toà nhà Bluesea, số 205B Hoàng Hoa Thám, phường 6, quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh

Luật sư tại Hà Nội:

Tầng 2, Star Tower, số 68 Dương Đình Nghệ, phường Yên Hoà, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội

Luật sư tại Nghệ An:

Quốc lộ 1A, Khối 11, phường Quỳnh Xuân, Hoàng Mai, tỉnh Nghệ An