[NGHIÊN CỨU LUẬT MỖI NGÀY] – Hủy án vì xác định tư cách tố tụng của chủ thể không có quyền tham gia tố tụng - Luật sư Đà Nẵng

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN:

[1] Nguyên đơn yêu cầu Tòa án tuyên vô hiệu các hợp đồng chuyển nhượng nhà, đất giữa bị đơn với những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, cụ thể: hợp đồng ngày 27/4/2021, chuyển nhượng quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở cho ông S., bà S1. tại thửa số 458, diện tích 108m2 , tờ bản đồ số 67, xã L, thành phố C, tỉnh Cà Mau; hợp đồng ngày 11/5/2021, chuyển nhượng quyền sử dụng đất ở cho ông Đ., bà T. tại thửa số143, diện tích 226,1m2 , tờ bản đồ số 21, Phường 8, thành phố C, tỉnh Cà Mau.

[2] Quá trình giải quyết vụ án,Tòa án sơ thẩm, phúc thẩm xác định hợp đồng giữa bị đơn với ông S., bà S1. là đúng pháp luật. Tại đơn đề nghị xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm của đương sự và tại kháng nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh không đề cập đến giao dịch này nên Hội đồng xét xử giám đốc thẩm không xem xét.

Như vậy, Hội đồng xét xử giám đốc thẩm chỉ xem xét đối với hợp đồng còn lại giữa bị đơn với ông Đ., bà T..

[3] Ngày 11/5/2021, tại Văn phòng công chứng Trần Mai Hương, ông Th1., bà Gi. ký hợp đồng chuyển nhượng cho ông Đ., bà T. quyền sử dụng đất tại thửa số143, diện tích 226,1m2 , tờ bản đồ số 21, tọa lạc tại Khóm 1, Phường 8, thành phố C, tỉnh Cà Mau theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số BL 624228 do Ủy ban nhân dân thành phố Cà Mau cấp ngày 14/01/2013, chỉnh lý biến động cho bà Gi., ông Th1. ngày 28/4/2017. Nguyên đơn cho rằng ông Th1., bà Gi. đang thực hiện nghĩa vụ thi hành án trả cho nguyên đơn số tiền 600.000.000 đồng (theo Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự số 138/2021/QĐST-DS ngày 17/5/2021 của Tòa án nhân dân thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau) nên việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất nêu trên cho người khác là hành vi tẩu tán tài sản nhằm trốn tránh nghĩa vụ thi hành án, do đó yêu cầu Tòa án tuyên bố vô hiệu hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa ông Th1., bà Gi. với ông Đ., bà T. đối với thửa đất số 143.

[4] Xét thấy, thửa đất số 143 được ông Th1., bà Gi. thế chấp cho Ngân hàng S. để bảo đảm cho khoản vay 2.000.000.000 đồng, trước thời điểm Tòa án thụ lý giải quyết tranh chấp giữa nguyên đơn với bị đơn về số tiền 600.000.000 đồng. Tính đến ngày 04/5/2021, thì khoản nợ của ông Th1., bà Gi. đối với Ngân hàng S. đã quá hạn 69 ngày nên khi nhận tiền chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ ông Đ., bà T. là 2.900.000.000 đồng, ông Th1. và bà Gi. đã thanh toán cho Ngân hàng S. 2.300.000.000 đồng, đồng thời giải chấp tài sản, thực hiện thủ tục chuyển nhượng. Như vậy, giao dịch giữa ông Th1., bà Gi. với ông Đ., bà T. là có thật, không giả tạo. Số tiền chuyển nhượng nhà đất này đã được ưu tiên thanh toán khoản nợ có đảm bảo cho Ngân hàng là hợp lý nên không thể cho rằng đây là việc trốn tránh nghĩa vụ trả nợ. Do đó, việc Tòa án sơ thẩm, phúc thẩm nhận định giao dịch này có dấu hiệu trốn tránh nghĩa vụ thanh toán nợ đối với nguyên đơn nên tuyên vô hiệu giao dịch trên là không chính xác. Đối với số tiền 600.000.000 đồng còn lại sau khi ông Th1., bà Gi. đã thanh toán cho Ngân hàng S., trường hợp nguyên đơn cho rằng bị đơn không dùng số tiền này thanh toán nợ cho nguyên đơn do xác định được bị đơn xác lập giao dịch khác để chuyển dịch tài sản là số tiền trên nhằm trốn tránh nghĩa vụ trả nợ cho nguyên đơn, thì có quyền yêu cầu tòa án xem xét tuyên giao dịch đó vô hiệu.

[5] Ngoài ra, Tòa án sơ thẩm, phúc thẩm còn có vi phạm về thủ tục tố tụng dân sự, cụ thể: việc xác định tư cách tham gia tố tụng của Ngân hàng N. – Chi nhánh C., Phòng giao dịch Phường 8 là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án là không chính xác vì phòng giao dịch, chi nhánh của ngân hàng không có tư cách pháp nhân; còn đối với người đại diện hợp pháp của ngân hàng, hồ sơ vụ án chỉ có Bản tự khai ngày 15/02/2022 do ông L. – Phó Trưởng phòng giao dịch Phường 8 tự khai, trong đó ghi: “Là: Đại diện người có ủy quyền của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan”, ký tên người khai là Phó Trưởng Phòng giao dịch phường 8, đóng dấu của Phòng giao dịch Phường 8 – Chi nhánh C. – Ngân hàng N. mà không có tài liệu hợp lệ nào thể hiện về người đại diện hợp pháp.

[Nguồn: Quyết định GĐT số 59/2023/DS-GĐT ngày 16/3/2023 của TÒA ÁN NHÂN DÂN CẤP CAO TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH]

Xem file đính kèm toàn văn Quyết định số: 59/2023/DS-GĐT

———–

Luật sư tại Đà Nẵng:

99 Nguyễn Hữu Thọ, Quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng

Luật sư tại Huế:

366 Phan Chu Trinh, phường An Cựu, Thành phố Huế, Thừa Thiên Huế

Luật sư tại TP. Hồ Chí Minh:

122 Đinh Bộ Lĩnh, quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh

Luật sư tại Hà Nội:

Tầng 5, số 11 Ngõ 183, phố Đặng Tiến Đông, phường Trung Liệt, quận Đống Đa, Hà Nội

Luật sư tại Nghệ An: