[NGHIÊN CỨU LUẬT MỖI NGÀY] – Hủy án vì bỏ lọt tội danh, bỏ lọt tội phạm liên quan đến hành vi lừa đảo lạm dụng tín nhiệm

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN:

[1] Quá trình tố tụng Cáp Thành N khai nhận do cần tiền tiêu xài nên N nảy sinh ý định thuê xe ôtô ở các Dịch vụ cho thuê xe rồi đem đi cầm cố, thế chấp lấy tiền. Lúc 20 giờ 30 phút ngày 09/01/2018 Nhân giao Giấy chứng minh nhân dân của Nhân, Sổ hộ khẩu (bản phô tô có chứng thực) của Nhân, xe mô tô biển kiểm soát 51V3 – 8852 và 1.000.000 đồng (trả trước tiền thuê xe ôtô) cho vợ chồng ông Nguyễn Văn Th, bà Lý Ái A (là chủ Dịch vụ cho thuê xe ôtô Mỹ Nhân tại địa chỉ thôn Phú Mỹ 1, xã Phước Lộc, huyện Tuy Phước) để làm tin và ký Hợp đồng thuê xe ôtô nhãn hiệu HUYNDAI GRAND, biển kiểm soát 77A – 034.40 do bà Lý Ái A đứng tên Giấy chứng nhận đăng ký xe ôtô với giá 700.000 đồng/ngày thời gian thuê xe từ 20 giờ 30 phút ngày 09/01/2018 đến 22 giờ 00 phút ngày 11/01/2018; ông Th đưa cho N Sổ kiểm định (bản chính), Giấy chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự (bản chính) và Giấy chứng nhận đăng ký xe ôtô (bản phô tô có chứng thực) biển kiểm soát 77A – 034.40. Xét, N dùng Giấy chứng minh nhân dân của mình ký Hợp đồng thuê xe ôtô của vợ chồng ông Th, bà A nhưng sau đó hết thời hạn thuê xe N không trả xe thuê mà dùng cầm cố cho người khác (cho ông Huỳnh Văn H ở thành phố Quy Nhơn) là có hành vi phạm vào tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” đối với người bị hại là vợ chồng ông Nguyễn Văn Th, bà Lý Ái A nhưng Nhân chưa bị điều tra, truy tố, xét xử về tội danh này là bỏ lọt tội danh.

[2] Sau khi thuê được xe ôtô HUYNDAI GRAND, biển kiểm soát 77A – 034.40 do bà Lý Ái A đứng tên Giấy chứng nhận đăng ký xe ôtô, Nhân dùng Giấy chứng minh nhân dân đứng tên Nguyễn Văn Chính (Giấy chứng minh nhân dân này Nguyễn Kim Th đưa cho N để nhờ N đi gặp Chính đòi tiền giúp Thư) phô tô thành nhiều bản rồi tẩy xóa, ghi lại thành Giấy chứng minh nhân dân mang tên Lý Ái A. Sau đó, thông qua H giới thiệu N gặp Mạnh Kim Tr, N nhờ Trọng giả làm chủ xe ôtô để đi cầm cố xe ôtô lấy tiền rồi N sẽ gửi tiền bồi dưỡng; Tr hỏi xe của ai thì N nói xe N thuê nhưng kẹt tiền nên cắm đỡ vài bữa rồi chuộc lại thì Tr đồng ý. Sáng ngày 13/01/2018, N điều khiển xe ô tô chở Tr đến thành phố Quy Nhơn gặp ông H để cầm cố xe; trên đường đi, N nói và Tr đưa hình thẻ của Tr và N dán vào Giấy chứng minh nhân dân đã chỉnh sửa đứng tên Lý Ái A (gốc là Giấy chứng minh nhân dân đứng tên Nguyễn Văn Ch); N nói với Tr nếu ông H hỏi thì nói do thua đá gà kẹt tiền nên cầm xe ô tô mấy ngày, sẽ chuộc lại. Sau đó, N và Tr gặp ông H, N đưa giấy tờ liên quan đến xe ôtô và Giấy chứng minh nhân dân đã chỉnh sửa cho ông H xem, ông H kiểm tra thấy người đứng tên Giấy chứng nhận đăng ký xe ô tô trùng với người đứng tên Giấy chứng minh nhân dân nên nghĩ Trọng tên là Lý Ái A nên ký Hợp đồng nhận cầm cố xe ôtô với“Lý Ái A” (thực tế là Tr đóng giả) với giá 50.000.000 đồng, đưa Trọng 47.500.000 đồng vì tính trừ lãi trước 15 ngày là 2.500.000 đồng. Nhận tiền xong, Tr trả tiền cà phê hết 100.000 đồng rồi đưa toàn bộ số tiền cầm cố được cho N và cả 2 đón xe taxi đi về, trên đường về, N đưa Tr 1.500.000 đồng. Như vậy, N là người chủ mưu và Tr là người tiếp nhận ý chí trong việc sửa chữa từ Giấy chứng minh nhân dân gốc đứng tên Nguyễn Văn Ch thành Giấy chứng minh nhân dân đứng tên Lý Ái A (dán ảnh Trọng) mục đích lừa để ông H tin và chấp nhận cầm cố xe ôtô và đã hoàn thành việc chiếm đoạt đối với bị hại là ông Huỳnh Văn H số tiền 47.500.000 đồng. Do đó, hành vi phạm tội của Cáp Thành N và Mạnh Kim Tr là đồng phạm về tội“Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” đối với người bị hại là ông H; Nhân phạm vào khoản 2 Điều 174 Bộ luật hình sự với tình tiết định khung“Tái phạm nguy hiểm”, còn Trọng phạm vào khoản 1 Điều 174 Bộ luật hình sự, nhưng Kết luận điều tra, Cáo trạng và Bản án sơ thẩm, phúc thẩm tuyên bố Nhân phạm vào khoản 3 Điều 174 Bộ luật hình sự (chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng), còn Tr phạm vào tội “Tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có” là không đúng khung hình phạt đối với Nhân, không đúng tội danh đối với Trọng.

[3] Từ [1] và [2] nêu trên, Hội đồng xét xử giám đốc thẩm xét Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm số 52/QĐ-VC2 ngày 12/5/2020 của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng là có cơ sở nên chấp nhận, từ đó;