[NGHIÊN CỨU LUẬT MỖI NGÀY] – Hủy và đình chỉ vụ án đòi lại giấy nợ vì "Giấy nợ" không phải là giấy tờ có giá mà chỉ là chứng cứ trong vụ án dân sự. - Luật sư Đà Nẵng

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN:

Căn cứ vào các tài liệu, chứng cứ đã được xem xét tại phiên tòa; căn cứ vào kết quả tranh tụng tại phiên tòa, ý kiến Đại diện Viện Kiểm sát, xét kháng cáo của bà Trần Thị Đ, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1]. Về tố tụng:

– Đương sự kháng cáo bản án sơ thẩm trong thời hạn luật định, phù hợp tại Điều 271, 273 của Bộ luật Tố tụng dân sự.

– Bị đơn bà Đỗ Thị Thu S có đơn đề nghị xét xử vắng mặt, căn cứ Điều 296 của Bộ luật Tố tụng dân sự; Tòa án vẫn xét xử vụ án.

[2]. Về nội dung: Bà Đ cho rằng có nợ bà S số tiền 400.000.000 đồng, bà làm giấy nhận nợ giao cho bà S giữ. Ngày 29-7-2020, bà đã trả nợ xong nhưng bà S không trả lại “giấy nợ” cho bà, lo sợ thời gian sau bà S sử dụng “giấy nợ” này kiện bà đòi nợ nên bà khởi kiện bà S yêu cầu trả “giấy nợ” cho bà. Ngoài ra, yêu cầu bà 4 S phải bồi thường thiệt hại về khoản chi phí bà đến Tòa kiện bà S số tiền 9.000.000 đồng.

[3]. Xét việc thụ lý của cấp sơ thẩm thấy rằng:

[3.1]. Trước khi thụ lý vụ án, cấp sơ thẩm nên giải thích cho bà Đ rõ là hiện bà S chưa khởi kiện bà, quyền và lợi ích hợp pháp của bà chưa bị xâm phạm, hướng dẫn bà Đ nhờ chính quyền địa phương gặp bà S giải quyết. Cấp sơ thẩm xác định việc khởi kiện đòi lại “giấy nợ” là vụ án “tranh chấp khác về dân sự” theo khoản 14 Điều 26 của Bộ luật Tố tụng dân sự để thụ lý giải quyết là không chính xác, đối tượng tranh chấp không phải là giấy tờ có giá theo quy định tại khoản 1 Điều 105 của Bộ luật Dân sự 2015, điểm 8 Điều 6 của Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam mà chỉ là chứng cứ trong giao dịch dân sự cụ thể. Cấp sơ thẩm viện dẫn khoản 2 Điều 4 của Bộ luật Tố tụng dân sự và khoản 2 Điều 14 của Bộ luật Dân sự quy định: “Tòa án không được từ chối giải quyết vụ việc dân sự vì lý do chưa có điều luật để áp dụng” là không đúng, đối với hướng dẫn của quy phạm này thì khi chưa có điều luật áp dụng thì áp dụng tập quán, tương tự pháp luật. Việc đòi lại “giấy nợ” chưa được cơ quan, tổ chức hay cộng đồng dân cư tại địa phương thừa nhận và áp dụng rộng rãi nên không được xem là tập quán và cũng chưa có quy phạm pháp luật nào để so sánh áp dụng tương tự theo quy định tại Điều 5, 6 của Bộ luật Dân sự. Các đương sự cũng không cung cấp “đối tượng tranh chấp” nên không thể nhận biết được “giấy nợ” hình thức, nội dung như thế nào? Số tiền vay là bao nhiêu, lãi suất và các thỏa thuận khác ra sao, không có cơ quan tổ chức nào lưu giữ. Do đó, vụ việc này thuộc trường hợp trả đơn khởi kiện do không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án theo quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 192 của Bộ luật Tố tụng dân sự.

[3.2]. Về yêu cầu bồi thường tiền thu nhập bị mất của bà Đ đối với bà S do bà bỏ thời gian đến Tòa kiện bà S đòi “giấy nợ” nhận thấy, cấp sơ thẩm xác định quan hệ pháp luật là bồi thường thiệt hại do tài sản bị xâm phạm là không đúng mà yêu cầu này là quan hệ phát sinh từ yêu cầu đòi “giấy nợ” và không có căn cứ thụ lý theo quy định tại khoản 6 Điều 26 của Bộ luật Tố tụng dân sự và Điều 584, 589 của Bộ luật Dân sự.

[3.3]. Từ những phân tích trên, Hội đồng xét xử nhận thấy cấp sơ thẩm thụ lý giải quyết yêu cầu khởi kiện của bà Đ là không đúng thẩm quyền nên cần hủy toàn bộ bản án sơ thẩm và đình chỉ giải quyết vụ án theo quy định tại Điều 217, 311 của 5 Bộ luật Tố tụng dân sự. Do bản án bị hủy nên kháng cáo của bà Đ cấp phúc thẩm không xem xét.

[4]. Xét đề nghị của đại diện Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Tây Ninh tại phiên tòa, phù hợp với nhận định của Hội đồng xét xử nên chấp nhận.

[5]. Án phí dân sự phúc thẩm: Do hủy án sơ thẩm nên đương sự không phải chịu án phí phúc thẩm theo quy định tại khoản 3 Điều 29 của Nghị quyết số: 326/2016/QH.

[Nguồn: Bản án số 137/2021/DS-PT ngày 25/6/2021 của TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH TÂY NINH]

Xem file đính kèm toàn văn Bản án số: 137/2021/DS-PT

———–

Luật sư tại Đà Nẵng:

99 Nguyễn Hữu Thọ, Quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng

Luật sư tại Huế:

366 Phan Chu Trinh, phường An Cựu, Thành phố Huế, Thừa Thiên Huế

Luật sư tại TP. Hồ Chí Minh:

Tầng 8, Toà nhà Bluesea, số 205B Hoàng Hoa Thám, phường 6, quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh

Luật sư tại Hà Nội:

Tầng 5, số 11 Ngõ 183, phố Đặng Tiến Đông, phường Trung Liệt, quận Đống Đa, Hà Nội

Luật sư tại Nghệ An: