NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN:
[1] Về tố tụng:
Bà Nguyễn Thị H, ông Trần Thanh S khởi kiện ông Dương Quốc V trả lại diện tích đất đã lấn chiếm và tháo dỡ công trình trên đất tại thôn H1 Thung, xã Thanh S, huyện Lương Sơn, tỉnh H Bình; Đây là vụ kiện tranh chấp quyền sử dụng đất quy định tại khoản 9 Điều 26, thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án huyện Lương Sơn, tỉnh H Bình, theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 35, điểm c khoản 1 Điều 39 BLTTDS.
Ngày 20/9/2022 Tòa án nhân dân huyện Lương Sơn xét xử sơ thẩm vụ án.
Ngày 25/9/2022 ông Dương Quốc V và người có quyền lợi nghĩa vụ có liên quan bà Nguyễn Thị B kháng cáo; Đơn kháng cáo trong thời hạn luật định được chấp nhận.
[2] Về nội dung:
[2.1]. Bà Nguyễn Thị H và ông Trần Thanh S khởi kiện yêu cầu công nhận diện tích đất đang tranh chấp tại thửa đất số 300 tờ bản đồ 39 diện tích 149,9m2, địa chỉ: Thôn H1 Thung, xã Long Sơn, huyện Lương Sơn, tỉnh H Bình là tài tài sản H1 pháp của gia đình bà, được UBND huyện Lương Sơn cấp ngày 31/12/2015; Nguồn gốc đất do ông Trần Ngọc Thát là bố đẻ của ông Trần Thanh S khai hoang từ năm 1979 -1980, sử dụng để trồng lúa, hoa màu. Đến năm 2004-2005 thực hiện chủ trương của nhà nước làm con đường Trường Sơn A đi qua khu đất của ông Trần Ngọc Thát nên một phần đất của ông Thát đã bị thu hồi để làm đường là 51,48m2 và được bồi thường 5.611.320đ. Phần đất còn lại của ông Thát được chia làm hai thửa, thửa bên trong là thửa 302, tờ bản đồ 39, diện tích 264,8m2 thửa đất này là của chị Trần Thị Thanh Hà (em gái ông Sơn) đã được cấp đổi mang tên Trần Thanh S vào năm 2015. Thửa còn lại bên ngoài cũng được cấp GCNQSDĐ là thửa số 300, tờ bản đồ 39 diện tích 149,9m2 mang tên hộ ông Trần Thanh S và bà Nguyễn Thị H cấp ngày 31 tháng 12 năm 2015.
[2.2]. Xét kháng cáo của bị đơn ông Dương Quốc V thấy rằng:
Về thu thập tài liệu, đánh giá chứng cứ của cấp sơ thẩm:
Cấp sơ thẩm chấp nhận yêu cầu khởi kiện đối với quyền sử dụng cho nguyên đơn và buộc bị đơn ông Dương Quốc V phải trả lại cho hộ ông Trần Thanh S và bà Nguyễn Thị H diện tích đất là 149,9m2 tại thửa số 300, tờ bản đồ 39 diện tích 149,9m2.
Quá trình giải quyết vụ án cấp sơ thẩm chưa tiến hành xác minh làm rõ nguồn gốc đất được cấp của gia đình ông Sơn, bà H; Cụ thể:
Theo hồ sơ cấp đất: Đất được cấp theo đơn xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có nguồn gốc do bố mẹ ông Sơn để lại có diện tích bao nhiêu m2, đất do nhà nước quản lý là bao nhiêu m2; Thủ tục kê khai, lập hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có nhiều sai sót, thực hiện chưa đúng quy định về trình tự, thủ tục cấp đất; Phiếu lấy ý kiến dân cư tại thời điểm cấp đất, các hộ gia đình đều xác nhận chữ ký của mình là đúng tuy nhiên trên thực tế đa số không được tham gia cuộc họp mà do bà H đem đến nhà nhờ ký, không ai biết nội dung văn bản là gì.
Hồ sơ cấp đất tồn tại hai phiếu lấy ý kiến dân cư, không có biên bản niêm yết công khai, không có biên bản kết thúc công khai việc niêm yết công khai; không có ý kiến của Văn phòng đăng ký đất đai về việc đủ điều kiện hay không đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Ông Nguyễn Văn Khiên là trưởng thôn H1 Thung khẳng định vào những năm 2004, 2005, khi làm đường tại thôn H1 Thung, xã Thanh S nhà nước đã thống kê diện tích đất bị thu hồi và đền bù cho các gia đình bị thu hồi đất để làm đường, trong đó có phần diện tích đất của gia đình ông Trần Văn Thát (Bố đẻ anh Sơn). Sau khi làm đường xong phần đất còn lại không ai sử dụng lên chính quyền thôn H1 Thung quản lý. Nam 2015 khi gia đình ông Sơn, bà H được cấp GCNSDĐ mới xảy ra tranh chấp. Ông Khiên khẳng định chữ ký trong phiếu lấy ý kiến của dân cư là đúng do ông ký nhưng ông không được tham gia cuộc họp hôm đó, không biết nội dung phiếu này là để xác nhận nguồn gốc đất cấp cho hộ gia đình ông Sơn, bà H. Ông Nguyễn Văn Đức là cán bộ địa chính xã có khai tại thời điểm làm thủ tục cấp GCNQSDĐ cho hộ ông Trần Thanh S UBND có niêm yết tại Thôn và xã theo quy định của Luật đất đai năm 2003, tuy nhiên trong hồ sơ cũng chưa thu thập các tài liệu này.
Bị đơn ông Dương Quốc V cho rằng nguồn gốc thửa đất đang tranh chấp bị đơn đã thuê của thôn H1 Thung, xã Long Sơn (nay là xã Thanh Cao) với giá 30.000.000đ thời hạn 15 năm có H1 đồng thuê đất từ năm 2010 đến năm 2025, Quá trình sử dụng đất bị đơn đã đổ đất san lấp mặt bằng, làm móng và nhà tạm để kinh doanh vật liệu xây dựng, năm 2013 khi nhà nước làm thủ tục cấp đất cho hộ ông Trần Thanh S ông không được biết, không được tham gia cuộc họp và ký bất kỳ giấy tờ gì, việc cấp GCNQSDĐ cho hộ ông Sơn là không đúng quy định, ông đề nghị xem xét lại quyết định bản án sơ thẩm của Tòa án nhân dân huyện Lương Sơn.
Quá trình giải quyết tại cấp phúc thẩm, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan là UBND huyện Lương Sơn xác nhận: Qua kiểm tra thấy quy trình thiết lập hồ sơ cấp đất đối với hộ gia đình ông Trần Thanh S và bà Nguyễn Thị H là chưa phù H1 với quy định của pháp luật, bởi vì: Nguồn gốc đất được ghi trong đơn xin cấp đất là do bố mẹ để lại, toàn bộ hồ sơ không thể hiện nội dung được tặng cho thửa đất này; tồn tại hai phiếu lấy ý kiến khu dân cư; không có biên bản về niêm yết và biên bản kết thúc việc niêm yết; chưa có số liệu về nguồn gốc đất, phần do gia đình ông Thát khai hoang là bao nhiêu, phần đất do nhà nước quản lý sau khi làm đường Trường Sơn A là bao nhiêu; Hồ sơ cấp đất chưa có ý kiến của chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện Lương Sơn về việc đủ điều kiện hay không đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là chưa đảm bảo đúng quy định về trình tự thủ tục cấp GCNQSDĐ theo quy định của luật đất đai năm 2003; UBND huyện đề nghị hủy bản án sơ thẩm để UBND huyện thu hồi GCNQSDĐ đã cấp cho hộ ông Trần Thanh S và bà Nguyễn Thị H và thực hiện quy trình cấp lại GCNQSDĐ đúng đối tượng, nguồn gốc, mục đích sử dụng đất.
Như vậy về thủ tục, trình tự và quy trình cấp GCNQSDĐ thửa 300 tờ bản đồ 39 diện tích 149,9m2 cho hộ ông Trần Thanh S và bà Nguyễn Thị H còn nhiều thiếu sót, chưa đảm bảo, tài liệu thu thập chưa đầy đủ, lời khai của người có liên quan trong xác minh nguồn gốc đất được cấp còn có mâu thuẫn chưa được xem xét đánh giá trong hồ sơ vụ án. Những thiếu sót trên không thể bổ sung được tại phiên tòa phúc thẩm.
Hội đồng xét xử thấy: Đề nghị hủy bản án sơ thẩm của đại diện Viện kiểm sát tỉnh H Bình, đại diện UBND huyện Lương Sơn, kháng cáo của bị đơn ông Dương Quốc V và người có quyền lợi nghĩa vụ có liên quan bà Nguyễn Thị B là có cơ sở chấp nhận.
Căn cứ các quy định tại Điều 308; 310 Bộ luật Dân sự; Huỷ toàn bộ bản án sơ thẩm, chuyển hồ sơ cho Tòa án nhân dân huyện Lương Sơn giải quyết lại vụ án theo thủ tục sơ thẩm.
[5]. Về án phí phúc thẩm: Do kháng cáo được chấp nhận nên người kháng cáo không phải chịu án phí dân sự phúc thẩm.
[Nguồn: Bản án số 09/2024/DS-PT ngày 27/3/2024 của TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH HÒA BÌNH]
Xem file đính kèm toàn văn Bản án số: 09/2024/DS-PT
………………….
Luật sư tại Đà Nẵng:
Tầng 2 Tòa nhà Thư Dung Plaza, 87 Nguyễn Văn Linh, phường Phước Ninh, Quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng
Luật sư tại Huế:
366 Phan Chu Trinh, phường An Cựu, quận Thuận Hoá, Thành phố Huế
Luật sư tại TP. Hồ Chí Minh:
Tầng 8, Toà nhà Bluesea, số 205B Hoàng Hoa Thám, phường 6, quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh
Luật sư tại Hà Nội:
Tầng 2, Star Tower, số 68 Dương Đình Nghệ, phường Yên Hoà, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội
Luật sư tại Nghệ An:
Quốc lộ 1A, Khối 11, phường Quỳnh Xuân, Hoàng Mai, tỉnh Nghệ An
Tầng 2, tòa nhà Cửa Tiền Phố, đường Hồ Hữu Nhân, phường Vinh Tân, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An
Luật sư tại Gia Lai:
Số 61 Phạm Văn Đồng, thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai
Website: www.fdvn.vn www.fdvnlawfirm.vn www.diendanngheluat.vn
Email: fdvnlawfirm@gmail.com luatsulecao@gmail.com
Điện thoại: 0772 096 999
Fanpage LUẬT SƯ FDVN: https://www.facebook.com/fdvnlawfirm/
Legal Service For Expat: https://www.facebook.com/fdvnlawfirmvietnam/
TỦ SÁCH NGHỀ LUẬT: https://www.facebook.com/SayMeNgheLuat/
DIỄN ĐÀN NGHỀ LUẬT: https://www.facebook.com/groups/saymengheluat/
KÊNH YOUTUBE: https://www.youtube.com/c/luatsufdvn
KÊNH TIKTOK: https://www.tiktok.com/@luatsufdvn
KÊNH TELEGRAM FDVN: https://t.me/luatsufdvn
