ĐƠN PHƯƠNG CHẤM DỨT HỢP ĐỒNG THUÊ KHOÁN CÓ BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI - Luật sư Đà Nẵng

Tình huống pháp lý: Đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê khoán có bồi thường thiệt hại?

Những hộ dân ở thôn chúng tôi có ký Hợp đồng thuê khoán đất rừng của doanh nghiệp A, thời hạn thuê khoán là 7 năm. Tuy nhiên, mới 3 năm nhưng doanh nghiệp A muốn hủy hợp đồng nhưng không thông báo rõ lý do. Họ cam kết sẽ bồi thường thêm cho chúng tôi một khoản tiền để ổn định và đầu tư sản xuất. Tuy nhiên chúng tôi không muốn hủy hợp đồng vì chu kì cây keo 7 năm mới kết thúc một chu kì, đến cuối chu kì khi thu hoạch chúng tôi sẽ được nhiều lợi nhuận hơn. Tôi muốn hỏi Luật sư trong hợp đồng không quy định điều khoản phạt hợp đồng thì hành vi hủy hợp đồng của công ty A có bị phạt vi phạm hay không? Chúng tôi có được bồi thường vì hành vi đơn phương chấm dứt hợp đồng trái pháp luật của công ty A hay không? Tôi xin chân thành cảm ơn!

Trả lời:

1.Quy định của pháp luật về việc thực hiện nghĩa vụ hợp đồng thuê khoán

Theo quy định tại Điều 483 Bộ luật dân sự 2015 quy định: “Hợp đồng thuê khoán tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho thuê khoán giao tài sản cho bên thuê khoán để khai thác công dụng, hưởng hoa lợi, lợi tức thu được từ tài sản thuê khoán và bên thuê khoán có nghĩa vụ trả tiền thuê.”

Tuy nhiên, hợp đồng chỉ mới được 03 năm thì bên A đã đơn phương chấm dứt hợp đồng trên. Theo quy định tại Điều 492 Bộ luật dân sự 2015 quy định về việc đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê khoán:

“1. Trường hợp một bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng thì phải báo cho bên kia biết trước một thời gian hợp lý; nếu thuê khoán theo thời vụ hoặc theo chu kỳ khai thác thì thời hạn báo trước phải phù hợp với thời vụ hoặc chu kỳ khai thác.

2. Trường hợp bên thuê khoán vi phạm nghĩa vụ mà việc khai thác đối tượng thuê khoán là nguồn sống duy nhất của bên thuê khoán và việc tiếp tục thuê khoán không làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi ích của bên cho thuê khoán thì bên cho thuê khoán không được đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng; bên thuê khoán phải cam kết với bên cho thuê khoán không được tiếp tục vi phạm hợp đồng.”

Đồng thời, theo quy định tại Điều 428 Bộ luật dân sự 2015 quy định:

“1. Một bên có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng và không phải bồi thường thiệt hại khi bên kia vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trong hợp đồng hoặc các bên có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.

2. Bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng phải thông báo ngay cho bên kia biết về việc chấm dứt hợp đồng, nếu không thông báo mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.

3. Khi hợp đồng bị đơn phương chấm dứt thực hiện thì hợp đồng chấm dứt kể từ thời điểm bên kia nhận được thông báo chấm dứt. Các bên không phải tiếp tục thực hiện nghĩa vụ, trừ thỏa thuận về phạt vi phạm, bồi thường thiệt hại và thỏa thuận về giải quyết tranh chấp. Bên đã thực hiện nghĩa vụ có quyền yêu cầu bên kia thanh toán phần nghĩa vụ đã thực hiện.

4. Bên bị thiệt hại do hành vi không thực hiện đúng nghĩa vụ trong hợp đồng của bên kia được bồi thường.

5. Trường hợp việc đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng không có căn cứ quy định tại khoản 1 Điều này thì bên đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng được xác định là bên vi phạm nghĩa vụ và phải thực hiện trách nhiệm dân sự theo quy định của Bộ luật này, luật khác có liên quan do không thực hiện đúng nghĩa vụ trong hợp đồng.”

Theo như quy định nêu trên, hành vi đơn phương chấm dứt hợp đồng của bên A không bị coi là vi phạm hợp đồng và phải bồi thường trong trường hợp sau:

Bên A đơn phương chấm dứt hợp đồng trong trường hợp các hộ dân vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trong quá trình thực hiện hợp đồng;
Bên A có thỏa thuận về việc đơn phương chấm dứt hợp đồng và đã được sự đồng ý của các hộ dân;
Đã thông báo cho các hộ dân khoản thời gian hợp lý với thời vụ hoặc chu kì khai thác cây theo Hợp đồng giao khoán đã ký kết.

Tuy nhiên, trong trường hợp bên A tự ý chấm dứt hợp đồng không có lý do chính đáng, không thuộc các trường hợp được phép đơn phương chấm dứt Hợp đồng theo quy định của pháp luật, thì bên A đã bị coi là vi phạm nghĩa vụ hợp đồng. Đồng thời, trong trường hợp công việc thuê khoán đất để hưởng hoa lợi, lợi tức từ cây trồng là nguồn thu nhập chính của các hộ dân, các hộ dân đã có kế hoạch, đầu tư công sức, thời gian và tài chính vào việc này. Việc đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê khoán của bên A gây thiệt hại về vật chất và cuộc sống hiện tại, thì bên A có nghĩa vụ bồi thường hợp đồng cho các hộ dân theo quy định của pháp luật về hợp đồng.

Mức bồi thường thiệt hại

Theo quy định tại Điều 419 Bộ luật dân sự 2015, người bị thiệt hại có quyền yêu cầu bên vi phạm bồi thường các khoản sau:

– Bồi thường thiệt hại cho lợi ích mà lẽ ra mình sẽ được hưởng do hợp đồng mang lại.

– Yêu cầu người có nghĩa vụ chi trả chi phí phát sinh do không hoàn thành nghĩa vụ hợp đồng mà không trùng lặp với mức bồi thường thiệt hại cho lợi ích mà hợp đồng mang lại.

Mức bồi thường cụ thể do các bên thỏa thuận, nếu không thỏa thuận được thì mức bồi thường căn cứ vào mức tổn thất trên thực tế. Quý khách có nghĩa vụ chứng minh các thiệt hại do việc không thực hiện hợp đồng của bên vi phạm hợp đồng gây ra như: Công sức, thời gian, tiền bạc và các chi phí khác trong quá trình đầu tư trên đất thuê khoán, lợi nhuận đáng ra Quý khách được hưởng khi cây đến chu kì thu hoạch,… để được bồi thường theo đúng quy định của pháp luật.

Theo Ngô Mỹ Trâm – Công ty Luật FDVN

………………..

Luật sư tại Đà Nẵng:

99 Nguyễn Hữu Thọ, Quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng

Luật sư tại Huế:

336 Phan Chu Trinh, thành phố Huế, Thừa Thiên Huế

Luật sư tại Quảng Ngãi:

359 đường Nguyễn Du, thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi

Luật sư tại Hà Nội:

45C Trần Quốc Toản, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội

Website: www.fdvn.vn www.fdvnlawfirm.vn www.diendanngheluat.vn www.tuvanphapluatdanang.com

Email: fdvnlawfirm@gmail.com luatsulecao@gmail.com