ĐỊNH TỘI DANH |
TỘI PHÁ HOẠI CƠ SỞ VẬT CHẤT- KỸ THUẬT CỦA NƯỚC
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM VÀ TỘI PHÁ HỦY CÔNG TRÌNH CƠ SỞ, PHƯƠNG TIỆN QUAN TRỌNG VỀ AN NINH QUỐC GIA
Hai tội danh được so sánh dựa vào các tiêu chí sau:
I. HƯỚNG DẪN MỘT SỐ TÌNH TIẾT ĐỊNH TỘI DANH
1. Tội phá hoại cơ sở vật chất – kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội
– Cơ sở vật chất – kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội là kho tàng, xí nghiệp, máy móc, thương binh, vật tư, sản phẩm, trụ sở cơ quan, hoặc các tài sản xã hội chủ nghĩa khác v.v… về an ninh, quốc phòng, kinh tế, khoa học, kỹ thuật, công trình văn hóa, nghệ thuật.
– Hành vi “phá hoại” thể hiện dưới nhiều hình thức như: đốt phá, gây nổ hoặc mọi thủ đoạn khác làm cho những cơ sở nói trên mất hoàn toàn hoặc mất một phần giá trị sử dụng nhằm chống chính quyền nhân dân.
– Đối tượng của tội phạm này (cơ sở vật chất – kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội) và đối tượng của tội phạm quy định ở Điều 94 (các công trình, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia) trong chừng mực nào đó có thể giống nhau, nên phải căn cứ vào mặt chủ quan: nếu hành vi đó nhằm mục đích chống chính quyền nhân dân thì thuộc về “tội quy định ở Điều 114”; nếu không có mục đích trên, thì thuộc về “tội quy định ở Điều 303”.
Ngoài ra, cần chú ý là trong trường hợp phạm tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân (Điều 109), tội gián điệp (Điều 110), tội bạo loạn (Điều 112) mà có hành vi phá hoại cơ sở vật chất – kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội, thì không xử lý thêm về tội phá hoại cơ sở vật chất – kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội, mà xử lý về một trong các tội tương ứng nói trên; hành vi phá hoại được coi là một biểu hiện của tội phạm để xác định tính chất nghiêm trọng của hành vi phạm tội và vận dung khung hình phạt quy định trong điều luật.
(Tham khảo Mục 2 Chương I Nghị quyết số 04/HĐTPTANDTC/NQ, ngày 29/11/1986)
2. Tội phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia
Hành vi “phá hủy” quy định ở điều luật này có nội dung giống với hành vi “phá hoại” (ở Điều 114), nhưng khác ở chỗ tội phạm không có dấu hiệu “nhằm chống chính quyền nhân dân”, mà chỉ vụ lợi hoặc bất mãn cá nhân.
– Đối tượng của tội phạm này là công trình hoặc phương tiện giao thông vận tải, thông tin liên lạc, hệ thống tải điện, dẫn chất đốt, công trình thủy lợi hoặc công trình quan trọng khác về an ninh, quốc phòng, kinh tế, khoa học – kỹ thuật, văn hóa xã hội, tức là tài sản xã hội chủ nghĩa có giá trị sử dụng đặc biệt quan trọng, không đơn thuần tính thiệt hại về mặt giá trị vật chất.
3. Để được coi là công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia
Thì công trình đó phải thuộc danh Mục công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia do Chính phủ quy định. Trong trường hợp chưa được quy định trong danh Mục công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia thì chỉ được coi là “công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia” khi có kết luận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định tại Nghị định số 126/2008/NĐ-CP ngày 11-12-2008 của Chính phủ”.
(Công văn 144/TANDTC-KHXX ngày 20/08/2009)
4. Tiêu chí xác định công trình thuộc danh mục công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia
Công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia phải có đủ các tiêu chí sau đây:
1. Là công trình có một trong các đặc trưng:
a) Là cơ sở vật chất đặc biệt quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia:
– Công trình quốc phòng, an ninh quan trọng nếu để xảy ra sự cố hoặc bị phá hoại sẽ làm suy yếu khả năng phòng thủ bảo vệ Tổ quốc hoặc trực tiếp tác động đến sự tồn tại của chế độ.
– Công trình văn hoá, thông tin – truyền thông nếu bị phá hoại hoặc bị lợi dụng làm phương tiện thông tin, tuyên truyền chống lại chính quyền nhà nước sẽ trực tiếp tác động đến tư tưởng người dân, đến sự tồn tại của chế độ.
– Công trình có sử dụng công nghệ hạt nhân (lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu, nhà máy điện hạt nhân), công trình đặc biệt quan trọng trong các lĩnh vực kinh tế, chính trị – xã hội, giao thông, đê điều, điện lực, thủy lợi, xây dựng nếu để xảy ra sự cố hoặc bị phá hoại sẽ gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng đến nền kinh tế quốc dân, gây thảm họa đối với đời sống con người, môi trường sinh thái.
b) Là nơi tập trung lưu giữ, bảo quản nhiều hồ sơ tài liệu, mẫu vật, hiện vật thuộc danh mục bí mật nhà nước hoặc có giá trị đặc biệt quan trọng về chính trị – ngoại giao, văn hóa – lịch sử, kinh tế, khoa học – kỹ thuật; nơi thường xuyên diễn ra các hoạt động nghiên cứu, hoạch định chủ trương, chính sách thuộc phạm vi bí mật nhà nước.
c) Là nơi bảo quản vật liệu, chất đặc biệt nguy hiểm đối với con người, môi trường sinh thái.
d) Công trình khác theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
2. Là công trình đòi hỏi phải áp dụng công tác bảo vệ đặc biệt, tuyệt đối an toàn trong quá trình khảo sát, thiết kế, xây dựng, quản lý và sử dụng theo quy định của Pháp lệnh Bảo vệ công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia, quy định của Nghị định này và các văn bản quy phạm pháp luật khác có liên quan.
(Điều 7 Nghị định số 126/2008/NĐ-CP)
5. Công trình điện lực là tổ hợp các phương tiện, máy móc, thiết bị, kết cấu xây dựng phục vụ trực tiếp cho hoạt động phát điện, truyền tải điện, phân phối điện, điều độ hệ thống điện, mua bán điện; hệ thống bảo vệ công trình điện lực; hành lang bảo vệ an toàn lưới điện; đất sử dụng cho công trình điện lực và công trình phụ trợ khác.
(Mục 3.16 Điều 3 Quy Chuẩn Quốc Gia Về An Toàn Điện QCVN 01: 2020/BCT)
II. HƯỚNG DẪN CÁC TÌNH TIẾT ĐỊNH KHUNG HÌNH PHẠT CỦA TỘI DANH
1. Phạm tội có tổ chức là hình thức đồng phạm có sự câu kết chặt chẽ giữa những người cùng thực hiện tội phạm (Khoản 2 Điều 17 BLHS 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017).
Đây là trường hợp nhiều người cố ý cùng bàn bạc, câu kết chặt chẽ với nhau, vạch ra kế hoạch để thực hiện một tội phạm, dưới sự điều khiển của người đứng đầu. Tuy nhiên, không có sự lượng hóa cụ thể đối với sự câu kết, bàn bạc của những người phạm tội trong phạm tội có tổ chức, sự phân công nhiệm vụ, vai trò của những người đồng phạm. Trong đó, mỗi người thực hiện một hoặc một số hành vi và phải chịu sự điều khiển của người cầm đầu. Mức độ tăng nặng trách nhiệm hình sự phụ thuộc vào vai trò của từng người tham gia vào tội phạm và quy mô của vụ án. Vì vậy, khi quyết định hình phạt thì mức hình phạt của người tổ chức sẽ khác với những đồng phạm khác nếu các tình tiết khác của vụ án như nhau.
(Tham khảo giải đáp của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao tại, https://vksndtc.gov.vn/hoidap/Pages/hoi-dap.aspx?ItemID=439).
2. Tái phạm nguy hiểm
Những trường hợp sau đây được coi là tái phạm nguy hiểm:
– Đã bị kết án về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng do cố ý, chưa được xóa án tích mà lại thực hiện hành vi phạm tội về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng do cố ý;
– Đã tái phạm, chưa được xóa án tích mà lại thực hiện hành vi phạm tội do cố ý.
(Khoản 2 Điều 53 BLHS 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017).
III. NGUỒN TÀI LIỆU THAM KHẢO
– Tổng hợp 31 Nghị Quyết Của Hội Đồng Thẩm Phán Toà Án Nhân Dân Tối Cao Trong Lĩnh Vực Hình Sự, Tố Tụng Hình Sự (từ năm 1986 đến tháng 11 năm 2021)” . https://fdvn.vn/tong-hop-31-nghi-quyet-cua-hoi-dong-tham-phan-toa-an-nhan-dan-toi-cao-trong-linh-vuc-hinh-su-to-tung-hinh-su-tu-nam-1986-den-thang-11-nam-2021/. Nghị Quyết Số 04/HĐTPTANDTC/NQ Ngày 29/11/1986 Hướng Dẫn Áp Dụng Một Số Quy Định Trong Phần Các Tội Phạm Của Bộ Luật Hình Sự – Stt 30, trang 420-452.
– Tổng hợp các hướng dẫn nghiệp vụ của tòa án nhân dân tối cao trong lĩnh vực hình sự, tố tụng hình sự (từ năm 1987 – năm 2019) http://www.diendanngheluat.vn/tin-tuc/tong-hop-cac-huong-dan-nghiep-vu-cua-toa-an-nhan-dan-toi-cao-trong-linh-vuc-hinh-su-to-tung-hinh-su-tu-nam-1987-nam-2019.html, Công văn 144/TANDTC-KHXX ngày 20/08/2009 về việc xác định công trình quan trọng an ninh quốc gia – Stt37, trang 173-177.
– Tổng Hợp Các Hướng Dẫn Nghiệp Vụ Của Tòa Án Nhân Dân Tối Cao Trong Lĩnh Vực Hình Sự, Tố Tụng Hình Sự (Từ Năm 1987 – Năm 2019). http://www.diendanngheluat.vn/tin-tuc/tong-hop-cac-huong-dan-nghiep-vu-cua-toa-an-nhan-dan-toi-cao-trong-linh-vuc-hinh-su-to-tung-hinh-su-tu-nam-1987-nam-2019.html, Công văn số 02/CT-TATC ngày 19/03/1990 của Tòa án nhân dân tối cao về việc xét xử nghiêm đối với các hành vi cắt phá dây điện, Stt 95, trang 311.
– Tổng Hợp Các Hướng Dẫn Nghiệp Vụ Của Tòa Án Nhân Dân Tối Cao Trong Lĩnh Vực Hình Sự, Tố Tụng Hình Sự (Từ Năm 1987 – Năm 2019). http://www.diendanngheluat.vn/tin-tuc/tong-hop-cac-huong-dan-nghiep-vu-cua-toa-an-nhan-dan-toi-cao-trong-linh-vuc-hinh-su-to-tung-hinh-su-tu-nam-1987-nam-2019.html ,Công văn số 48/VP ngày 16/03/1989 của Tòa án nhân dân tối cao về việc xét xử hành vi cắt phá đường dây thông tin liên lạc, Stt 97, trang 314.
– Nghị định số 126/2008/NĐ-CP ngày 11-12-2008 Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Pháp lệnh bảo vệ công trình quan trọng liên quan quốc gia. https://vanban.chinhphu.vn/default.aspx?pageid=27160&docid=81317
– Pháp lệnh 32/2007/PL-UBTVQH11 ngày 20/04/2007, Bảo vệ công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia.https://vbpl.vn/bocongan/Pages/vbpq-toanvan.aspx?ItemID=14106 .
– Thông Tư 72/2009/TT-BCA ngày 18/12/2009 của Bộ Công An. https://vbpl.vn/bocongan/Pages/vbpq-vanbanlienquan.aspx?ItemID=24856 .
Nguồn: Sưu tầm, tổng hợp
……………
99 Nguyễn Hữu Thọ, Quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng
Luật sư tại Huế:
56A Điện Biên Phủ, phường Phường Đúc, thành phố Huế, Thừa Thiên Huế
Luật sư tại TP. Hồ Chí Minh:
122 Đinh Bộ Lĩnh, quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh
Luật sư tại Hà Nội:
Tầng 5, số 11 Ngõ 183, phố Đặng Tiến Đông, phường Trung Liệt, quận Đống Đa, Hà Nội
Luật sư tại Nghệ An:
Số 19 đường V.I Lê Nin, Nghi Phú, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An
Quốc lộ 1A, Khối 11, phường Quỳnh Xuân, Hoàng Mai, tỉnh Nghệ An
Luật sư tại Gia Lai:
Số 61 Phạm Văn Đồng, thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai
Website: www.fdvn.vn www.fdvnlawfirm.vn www.diendanngheluat.vn www.tuvanphapluatdanang.com
Email: fdvnlawfirm@gmail.com luatsulecao@gmail.com
Điện thoại: 0906 499 446 – 0905 045 915
Fanpage LUẬT SƯ FDVN: https://www.facebook.com/fdvnlawfirm/
Legal Service For Expat: https://www.facebook.com/fdvnlawfirmvietnam/
TỦ SÁCH NGHỀ LUẬT: https://www.facebook.com/SayMeNgheLuat/
DIỄN ĐÀN NGHỀ LUẬT: https://www.facebook.com/groups/saymengheluat/
KÊNH YOUTUBE: https://www.youtube.com/c/luatsufdvn
KÊNH TIKTOK: https://www.tiktok.com/@luatsufdvn
KÊNH TELEGRAM FDVN: https://t.me/luatsufdvn