Định tội danh: Tội bức cung và Tội dùng nhục hình - Luật sư Đà Nẵng

ĐỊNH TỘI DANH

TỘI DÙNG NHỤC HÌNH VÀ TỘI BỨC CUNG

Hai tội danh được so sánh ở các tiêu chí sau:

Tiêu chí	Tội dùng nhục hình	Tội bức cung
Căn cứ pháp lý	Điều 373 BLHS 2015 sửa đổi, bổ sung 2017	Điều 374 BLHS 2015 sửa đổi, bổ sung 2017
Khái niệm	Dùng nhục hình trong hoạt động tư pháp là tra tấn, đánh đập người bị điều tra, xét hỏi hoặc bị giam giữ, cũng như dùng những thủ đoạn tàn ác gây đau đớn về thể xác, gây tổn hại về sức khoẻ (như bắt nhịn đói, nhịn khác, ăn cơm nhạt, không cho ngủ…)	Bức cung là dùng thủ đoạn trái pháp luật trong hoạt động tố tụng ép buộc người bị lấy lời khai, người hỏi cung phải khai ra thông tin liên quan đến vụ án.
Khách thể của tội phạm	– Xâm phạm đến hoạt động đúng đắn, uy tín của cơ quan tố tụng và cơ quan thi hành án. – Xâm phạm đến quyền được tôn trọng và bảo vệ về tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của công dân.
Đối tượng tác động của tội phạm	Người bị áp dụng hoạt động tố tụng hoặc thi hành án hoặc đang bị thi hành các biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, đưa vào cơ sở bắt buộc, đưa vào trại cai nghiện bắt buộc.	Người bị lấy lời khai, người bị hỏi cung như bị can, bị cáo, người bị hại, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự, người làm chứng, các đương sự….
Hành vi nguy hiểm cho xã hội	Có những hành vi có tính chất hành hạ, gây đau đớn về thể xác hoặc bị đối xử tàn bạo hoặc bị hạ nhục nhân phẩm, danh dự của người khác bằng bất cứ hình thức nào. Ví dụ: tra tấn bằng vũ lực (đấm, đá bằng tay, chân hoặc sử dụng các vậy dụng như roi, gậy,…) và các hình thức tra tấn khác (bắt nhịn ăn, nhịn uống, cho ăn cơm thừa, canh cặn, không cho ngủ, bắt lao động nặng nhọc, cùm kẹp, hỏi cung suốt ngày đêm, bắt phơi nắng, bắt tắm nước lạnh vào mùa đông…)	Sử dụng những thủ đoạn không đúng với quy định pháp luật nhằm uy hiếp, gây ức chế hoặc làm khủng hoảng tinh thần của người bị thẩm vấn (nhưng không tác động vào thân thể của người đó) để họ phải khai ra thông tin liên quan đến vụ án. Thủ đoạn trái pháp luật được hiểu là những phương pháp, cách thức bị pháp luật cấm hoăc không quy định cho phép như: Đe doạ sẽ dùng nhục hình; Đe doạ sẽ xử nặng; Đe doạ sẽ bắt giam, xét xử người thân thích như vợ, con….
Chủ thể của tội phạm	Người có chức vụ, quyền hạn nhất định trong hoạt động tố tụng hình sự, thi hành án và thi hành các biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc như: Điều tra viên, kiểm sát viên, quản giáo, cán bộ quản lý trong trường giáo dưỡng…	Người có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng, cụ thể là thẩm quyền trong hoạt động hỏi cung, lấy lời khai trong hoạt động tố tụng như: Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán, Hội thẩm…
Hình thức lỗi	Lỗi cố ý trực tiếp	Lỗi cố ý
Động cơ	Động cơ phạm tội cũng không phải là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm này nhưng việc xác định động cơ của người phạm tội là rất cần thiết. Nếu người phạm tội vì động cơ cá nhân hoặc động xấu khác thì sẽ bị phạt nặng hơn người phạm tội vì động cơ nóng vội, muốn hoàn thành việc điều tra kết thúc vụ án.
Cấu thành tội phạm	Cấu thành tội phạm hình thức (Hậu quả không phải là dấu hiệu bắt buộc để định tội)
Quy định pháp luật	Điều 373. Tội dùng nhục hình 1.Người nào trong hoạt động tố tụng, thi hành án hoặc thi hành các biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc mà dùng nhục hình hoặc đối xử tàn bạo, hạ nhục nhân phẩm của người khác dưới bất kỳ hình thức nào, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm. 2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm: a) Phạm tội 02 lần trở lên; b) Đối với 02 người trở lên; c) Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt; d) Đối với người dưới 18 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu, người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng; đ) Gây thương tích hoặc gây tổn hại về sức khỏe cho người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 11% đến 60%. 3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 12 năm: a) Gây thương tích hoặc gây tổn hại về sức khỏe cho người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên; b) Làm người bị nhục hình tự sát. 4. Phạm tội làm người bị nhục hình chết, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân. 5. Người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm.	Điều 374. Tội bức cung 1. Người nào trong hoạt động tố tụng mà sử dụng thủ đoạn trái pháp luật ép buộc người bị lấy lời khai, người bị hỏi cung phải khai ra thông tin liên quan đến vụ án, vụ việc, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm. 2. Phạm tội thuộc một trong những trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm: a) Phạm tội 02 lần trở lên; b) Đối với 02 người trở lên; c) Đối với người dưới 18 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu, người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng; d) Dùng nhục hình hoặc đối xử tàn bạo, hạ nhục nhân phẩm người bị lấy lời khai, người bị hỏi cung; đ) Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt; e) Dẫn đến làm sai lệch kết quả khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử; g) Ép buộc người bị lấy lời khai, người bị hỏi cung phải khai sai sự thật. 3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 12 năm: a) Làm người bị bức cung tự sát; b) Dẫn đến bỏ lọt tội phạm ít nghiêm trọng hoặc tội phạm nghiêm trọng; người thực hiện tội phạm ít nghiêm trọng hoặc tội phạm nghiêm trọng. 4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân: a) Làm người bị bức cung chết; b) Dẫn đến làm oan người vô tội; c) Dẫn đến bỏ lọt tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng; người thực hiện tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. 5. Người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề từ 01 năm đến 05 năm.

II. HƯỚNG DẪN CÁC TÌNH TIẾT ĐỊNH KHUNG HÌNH PHẠT CỦA CẶP TỘI DANH

1. Phạm tội 02 lần trở lên

Phạm tội 02 lần trở lên là trường hợp người phạm tội đã thực hiện hành vi phạm tội mua bán người hoặc mua bán người dưới 16 tuổi từ 02 lần trở lên nhưng đều chưa bị truy cứu trách nhiệm hình sự và chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự.

(Khoản 4 Điều 3 Nghị Quyết số 02/2019/ NQ-HĐTP ngày 11/01/2019)

2. Đối với 02 người trở lên

“Đối với 02 người trở lên” được hiểu là trong một lần thực hiện hành vi phạm tội, người phạm tội đã thực hiện hành vi phạm tội đối với từ 02 người trở lên.

(Ban biên tập, Hỏi đáp trực tiếp, Cổng thông tin điện tử Viện kiểm sát nhân dân tối cao, https://vksndtc.gov.vn/hoidap/Pages/hoi-dap.aspx?ItemID=233 )

3. Dùng thủ đoạn xảo quyệt

Dùng thủ đoạn xảo quyệt là trường hợp người phạm tội sử dụng thủ đoạn dối trá một cách tinh vi, sử dụng công nghệ cao để thực hiện hành vi phạm tội, che giấu tội phạm, đổ tội cho người khác hoặc người phạm tội có hành vi tiêu hủy chứng cứ, gây khó khăn cho việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm.

(Khoản 1 Điều 4 Nghị quyết 03/2020/NQ-HĐTP ngày 30/12/2020)

4. Người khuyết tật nặng, người khuyết tật đặc biệt nặng

Người khuyết tật đặc biệt nặng là những người do khuyết tật dẫn đến mất hoàn toàn chức năng, không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện được các hoạt động đi lại, mặc quần áo, vệ sinh cá nhân và những việc khắc phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hàng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn.

Người khuyết tật nặng là những người do khuyết tật dẫn đến mất một phần hoặc suy giảm chức năng, không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện được một số hoạt động đi lại, mặc quần áo, vệ sinh cá nhân và những việc khác phục vụ nhu cầu sinh hoạt cá nhân hàng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc.

(Tiểu mục 3 Mục I Phần 1 Hướng dẫn ban hành kèm theo Quyết định 2170/QĐ-BYT năm 2022).

III. TÀI LIỆU THAM KHẢO

– Tổng hợp 31 Nghị Quyết Của Hội Đồng Thẩm Phán Toà Án Nhân Dân Tối Cao Trong Lĩnh Vực Hình Sự, Tố Tụng Hình Sự (từ năm 1986 đến tháng 11 năm 2021)” . https://fdvn.vn/tong-hop-31-nghi-quyet-cua-hoi-dong-tham-phan-toa-an-nhan-dan-toi-cao-trong-linh-vuc-hinh-su-to-tung-hinh-su-tu-nam-1986-den-thang-11-nam-2021/. Nghị Quyết Số 03/2020/HĐTP/NQ Ngày 30/12/2020 Hướng Dẫn Hướng Dẫn Áp Dụng Một Số Quy Định Của Bộ Luật Hình Sự Trong Xét Xử Tội Phạm Tham Nhũng Và Tội Phạm Khác Về Chức Vụ của Bộ Luật Hình Sự – Stt 01, trang 01-10.

– Tổng hợp 31 Nghị Quyết Của Hội Đồng Thẩm Phán Toà Án Nhân Dân Tối Cao Trong Lĩnh Vực Hình Sự, Tố Tụng Hình Sự (từ năm 1986 đến tháng 11 năm 2021)” . https://fdvn.vn/tong-hop-31-nghi-quyet-cua-hoi-dong-tham-phan-toa-an-nhan-dan-toi-cao-trong-linh-vuc-hinh-su-to-tung-hinh-su-tu-nam-1986-den-thang-11-nam-2021/. Nghị Quyết Số 02/2019/HĐTP/NQ Ngày 11/01/2019 của Hội đồng thẩm phán TAND tối cao về việc hướng dẫn áp dụng Điều 150 về tội mua bán người và Điều 151 về tội mua bán người dưới 16 tuổi của Bộ luật Hình sự- Stt 06, trang 35-42.

– Tổng hợp 31 Nghị Quyết Của Hội Đồng Thẩm Phán Toà Án Nhân Dân Tối Cao Trong Lĩnh Vực Hình Sự, Tố Tụng Hình Sự (từ năm 1986 đến tháng 11 năm 2021)” . https://fdvn.vn/tong-hop-31-nghi-quyet-cua-hoi-dong-tham-phan-toa-an-nhan-dan-toi-cao-trong-linh-vuc-hinh-su-to-tung-hinh-su-tu-nam-1986-den-thang-11-nam-2021/. Nghị Quyết Số 04/HĐTPTANDTC/NQ Ngày 29/11/1986 Hướng Dẫn Áp Dụng Một Số Quy Định Trong Phần Các Tội Phạm Của Bộ Luật Hình Sự – Stt 30, trang 420-452.

– LUẬT SƯ FDVN “Quyền Con Người Trong Pháp Luật Hình Sự – Từ Góc Độ Cải Cách Tư Pháp”, https://fdvn.vn/quyen-con-nguoi-trong-phap-luat-hinh-su-tu-goc-do-cai-cach-tu-phap/ . Cập nhật ngày 14/02/2022.

Nguồn: Sưu tầm, tổng hợp

LINK PDF: Định tội danh: Tội bức cung và Tội dùng nhục hình

………………..

Luật sư tại Đà Nẵng:

99 Nguyễn Hữu Thọ, Quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng

Luật sư tại Huế:

56A Điện Biên Phủ, phường Phường Đúc, thành phố Huế, Thừa Thiên Huế

Luật sư tại TP. Hồ Chí Minh:

122 Đinh Bộ Lĩnh, quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh

Luật sư tại Hà Nội:

Tầng 5, số 11 Ngõ 183, phố Đặng Tiến Đông, phường Trung Liệt, quận Đống Đa, Hà Nội

Luật sư tại Nghệ An: