Tôi hiện có nhu cầu để mua bảo hiểm xã hội tự nguyện. Tôi muốn hỏi Luật sư chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyên có đầy đủ giống như chế độ bảo hiểm mà các doanh nghiệp đóng cho người lao động khi ký hợp đồng lao động hay không? Tôi xin chân thành cảm ơn!
Trả lời:
Cảm ơn Qúy Khách đã gửi câu hỏi đến Công ty Luật FDVN (FDVN). Đối với các yêu cầu tư vấn của Qúy Khách,sau khi nghiên cứu các quy định pháp luật liên quan, FDVN có một số trao đổi như sau:
Bảo hiểm xã hội tự nguyện là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình và Nhà nước có chính sách hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội để người tham gia hưởng chế độ hưu trí và tử tuất.
Theo khoản 2 Điều 4 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, bảo hiêm xã hội tự nguyện có các chế độ hưu trí và tử tuất. Cụ thể:
- Chế độ hưu trí
– Điều kiện được hưởng
Căn cứ Điều 73 Luật BHXH 2014 quy định điều kiện được hưởng chế độ hưu trí:
+ Nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi;
+ Đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên.
Người lao động đã đủ điều kiện về tuổi theo quy định nêu trên nhưng thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 20 năm thì được đóng cho đến khi đủ 20 năm để hưởng lương hưu.
– Mức hưởng lương hưu hàng tháng
+ Từ ngày 01/01/2016 đến ngày 01/01/2018: Được tính bằng 45% mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội tương ứng với 15 năm đóng bảo hiểm xã hội; sau đó cứ thêm mỗi năm thì tính thêm 2% đối với nam và 3% đối với nữ; mức tối đa bằng 75%.
+ Từ ngày 01/01/2018: Được tính bằng 45% mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội và tương ứng với số năm đóng bảo hiểm xã hội như sau:
- Lao động nam nghỉ hưu vào năm 2018 là 16 năm, năm 2019 là 17 năm, năm 2020 là 18 năm, năm 2021 là 19 năm, từ năm 2022 trở đi là 20 năm;
- Lao động nữ nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi là 15 năm.
Sau đó cứ thêm mỗi năm, người lao động quy định hưởng lương hưu theo quy định trên được tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75%.
- Chế độ tử tuất: Điều 80 và Điều 81 của Luật bảo hiểm xã hội 2014 bao gồm:
– Trợ cấp mai táng
+ Đối tượng:
- Người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 60 tháng trở lên;
- Người đang hưởng lương hưu.
+ Mức trợ cấp: Trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng mà người thuộc đối tượng trợ cấp mai táng chết
– Trợ cấp tuất
+ Đối tượng hưởng trợ cấp tuất: Người lao động đang đóng bảo hiểm xã hội, người lao động đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội, người đang hưởng lương hưu khi chết thì thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần.
+ Mức trợ cấp tuất
– Đối với thân nhân của người lao động đang đóng BHXH hoặc đang bảo lưu thời gian đóng BHXH được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm tính bằng 1,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng BHXH trước năm 2014; bằng 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho các năm đóng từ năm 2014 trở đi.
– Trường hợp người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ một năm thì mức trợ cấp tuất một lần bằng số tiền đã đóng nhưng mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội; trường hợp người lao động có cả thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc và tự nguyện thì mức hưởng trợ cấp tuất một lần tối thiểu bằng 03 tháng mức bình quân tiền lương và thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội.
– Đối với thân nhân của người đang hưởng lương hưu chết: Được tính theo thời gian đã hưởng lương hưu, nếu chết trong 02 tháng đầu hưởng lương hưu thì tính bằng 48 tháng lương hưu đang hưởng; trường hợp chết vào những tháng sau đó, cứ hưởng thêm 01 tháng lương hưu thì mức trợ cấp giảm đi 0,5 tháng lương hưu.
Như vậy, theo Luật bảo hiểm xã hội 2014 thì người lao động khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sẽ được hưởng chế độ hưu trí và chế độ tử tuất, và không được hưởng các chế độ: chế độ thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp,… như bảo hiểm xã hội bắt buộc mà người sử dụng lao động đóng cho người sử dụng lao động theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Trên đây là ý kiến tư vấn của FDVN liên quan đến yêu cầu tư vấn của Qúy Khách trên cơ sở nghiên cứu các quy định pháp luật. Hy vọng ý kiến tư vấn của FDVN sẽ hữu ích cho Qúy Khách.
Theo Ngô Thị Mỹ Trâm – Công ty Luật FDVN
